Nieuwsmail ‘Oog op de Omgevingswet’ nummer 13, maart 2013

Crisis- en herstelwet verlengd
De Eerste Kamer heeft vandaag ingestemd met het verlengen van de Crisis- en herstelwet (Chw). De looptijd van de Chw wordt voor onbepaalde tijd verlengd, tot de inwerkingtreding van de Omgevingswet en de wijziging van de Algemene wet bestuursrecht. De Chw zal uiteindelijk hierin opgaan.

Door het verlengen van de looptijd van de Chw kan de praktijk langer profiteren van de mogelijkheden die de wet  biedt voor een betere besluitvorming over en snellere uitvoering van projecten. Gelijktijdig met de verlenging van de Chw is een aantal quick wins ingevoerd. Het gaat daarbij onder meer om:
– het bekorten van de procedureduur voor tijdelijke afwijking van het bestemmingsplan van 26 naar 8 weken;
– het verlengen van de termijn van de tijdelijke afwijking van 5 naar 10 jaar;
– het verbreden van het toepassingsbereik van de regeling voor houdbaarheid van onderzoeksgegevens tot minimaal 2 jaar.

Omgevingswet in fase formele consultatie
Op 28 februari jl. startte, met het verschijnen van de eerste, op alle onderdelen uitgeschreven concept-tekst van de Omgevingswet, de formele consultatie van de wet. Half februari werden het ministerie van I en M en de VNG het eens over gesignaleerde knelpunten en het op termijn opgaan van bestemmingsplannen in het gemeentelijk omgevingsplan. Vervolgens werd de fase van het schrijven van de toetsversie van de wet  afgerond.
De toetsversie is inmiddels voor formele consultatie voorgelegd aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg, de Unie van Waterschappen, de Samenwerkende kaderwetgebieden Verkeer en Vervoer (SKVV) en aan toetsende instanties als Adviescommissie toetsing administratieve lasten (Actal), Raad voor de Rechtspraak en het Planbureau voor de Leefomgeving. Iedere koepel heeft zijn eigen werkwijze bij het raadplegen van de achterban; de één organiseert chat-sessies, de ander belegt bijeenkomsten. De formele consultatie duurt tot 1 mei.
De toetsversie is ook toegezonden aan de Adviescommissies Omgevingswet en wordt besproken in het Overlegorgaan van I en M.
De toetsversie zal de komende tijd ook apart met onder meer het bedrijfsleven (VNO-NCW, MKB Nederland) en met natuur- en milieuorganisaties worden besproken.
Na verwerking van het commentaar zal het concept-wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State worden voorgelegd. Conform het regeerakkoord wordt alles in het werk gesteld om nog in 2013 een wetsvoorstel Omgevingswet naar de Tweede Kamer te sturen.

Informele toetsing concept-Omgevingswet
Het concept van de Omgevingswet wordt sinds begin maart formeel getoetst door een aantal instanties waaronder Actal, Raad voor de Rechtspraak, het Planbureau voor de leefomgeving, de bestuurlijke koepels en belangenorganisaties. Daarnaast bespreekt de programmadirectie de toetsversie ook informeel met andere belanghebbenden.

Op 7 maart jl. werd bijvoorbeeld een tweetal workshops gegeven voor GGD-Nederland. De professionals kregen informatie over de mogelijkheden in de Omgevingswet om bij de start van plannen voor ruimtelijke ontwikkeling het gezondheidsbelang een goede plek te geven. Laat je horen als omgevingsvisie en –verordening worden ontwikkeld! Verplichte extra toetsing op gezondheidsaspecten zal de Omgevingswet niet opleggen. De wet heeft gezondheid wel als een centrale doelstelling geformuleerd.

Op 13 maart werd gesproken met het nationaal buisleidingenplatform. De eigenaren van deze infrastructuren en andere betrokkenen werden bijgepraat over de mogelijkheden van het projectbesluit en andere relevante punten. Vanuit de zaal werd aandacht gevraagd voor de expertisekloof die de gespecialiseerde bedrijven ervaren in hun samenwerking met gemeenten. De meeste lokale overheden hebben immers slechts incidenteel met dit soort plannen en vergunningen te maken. De Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD’s) zullen straks niet worden vergeten bij de implementatie van de Omgevingswet.

Tijdens de jaarlijkse actualiteitendag van de Vereniging Milieu en Recht (VMR) op 20 maart ging het over de borging van milieu en duurzaamheid in de Omgevingswet. Er werd gesproken over de vereenvoudiging van de MER en de nauwere verbinding van deze procedure met de besluitvorming rond projecten, maar het ging ook over de zorgplicht. De Omgevingswet begint met een algemene zorgplicht. Iedereen (dus ook burgers en bedrijven)  neemt bij activiteiten voldoende zorg in acht voor de leefomgeving. Bij vermoede nadelige effecten worden maatregelen genomen om dit te voorkomen, te beperken of ongedaan te maken. Vanuit deze voorwaarden kunnen activiteiten in beginsel plaatsvinden (‘Ja, mits’ in plaats van ‘Nee, tenzij’ ). Dat is nieuw en legt een grotere verantwoordelijkheid bij initiatiefnemers.

Regionale informatiebijeenkomsten over de Omgevingswet
In de maand april organiseert Eenvoudig Beter naar aanleiding van het verschijnen van de Toetsversie van de Omgevingswet vier regionale informatiebijeenkomsten in het land. De bijeenkomsten zijn in Den Bosch (middag 9 april), Rotterdam (ochtend 11 april), Zwolle (middag 16 april) en Bussum (middag 23 april). Alleen voor de bijeenkomst in Bussum zijn nog enkele aanmeldingen mogelijk; de andere 3 bijeenkomsten zijn volgeboekt. Aanmelding via http://opwegnaardeomgevingswet.nl

Korte termijnaanpak praktijkknelpunten omgevingsrecht  
Om de crisis in de bouwsector te bestrijden is het kabinet een korte termijnaanpak gestart waarin wordt onderzocht hoe regels en procedures op het gebied van ruimtelijke ordening, bouwkwaliteit, lokale verordeningen en milieu-eisen op een verantwoorde manier kunnen worden versoepeld. Vooruitlopend op de Omgevingswet – en in samenwerking met de programmadirectie Eenvoudig Beter – legt het ministerie van BZK de focus op de aanpak van zes praktijkknelpunten waarmee de bouw acuut geholpen is.

Op woensdag 20 maart hielden BZK en IenM  een eerste themabijeenkomst in Utrecht voor partijen met een relatie tot de bouw. Het thema was ‘regelgeving omgevingslawaai’. Deskundigen en belangstellenden bogen zich over de knelpunten voor de bouw rond de regelgeving (lokaal, nationaal en Europees) voor omgevingslawaai. Gezocht werd naar oplossingen die op korte termijn kunnen helpen om die knelpunten weg te nemen. 

Ook op de thema’s ruimte voor organische gebiedsontwikkeling, onderzoeksverplichtingen, tijdelijke verhuur, bouwkwaliteit en lokale verordeningen zullen dit voorjaar bijeenkomsten en andere activiteiten plaatshebben. Nog voor de zomer van 2013 moeten de opbrengsten zijn omgezet in concrete acties.

Vijfde tranche Crisis- en herstelwet
Op 6 maart 2013 is de vijfde tranche Crisis- en herstelwet in werking getreden. Hiermee worden onder meer 4 ontwikkelingsgebieden en 5 innovatieve experimenten aangewezen onder de Crisis- en herstelwet.

Ontwikkelingsgebieden
In het besluit worden het Havengebied Rotterdam, Dijklaan Bergambacht, Blokhoeve Nieuwegein en Haarlemmermeer Masterplan Badhoevedorp-Centrum aangewezen als ontwikkelingsgebieden. Hierdoor kan in deze herstructureringsgebieden de milieugebruiksruimte opnieuw worden verdeeld waarbij uitgegaan wordt van gewenste maatschappelijke ontwikkelingen. Het besluit stelt bestuurders in staat om via een gebiedsontwikkelingsplan maatregelen te treffen en zo nodig tijdelijk van normen af te wijken zodat de herstructurering daadwerkelijk van de grond kan komen. Voorwaarde is dat er op termijn een betere situatie ontstaat.

Innovatieve experimenten
Bij de 5 innovatieve experimenten gaat het om de organische ontwikkeling van het CHV-terrein in Veghel, het opschalen en saneren van windturbines in de provincie Flevoland, ruimte voor particulier opdrachtgeverschap in Castricum en Den Haag en beperking van de toets op basis van het Bouwbesluit voor omgevingsvergunningen in Almere, Delft, Eindhoven, Haarlem, Haarlemmermeer, Schijndel en Zoetermeer. Ook wordt het plangebied van het experiment in Eindhoven Strijp-S uitgebreid tot de hele spoorzone.
Op het project Flevokust in Lelystad zijn bestuursrechtelijke bepalingen van toepassing. Ook kan de gemeente gebruik maken van de verlichte m.e.r.-procedure. Verder wordt de begrenzing van het al eerder aangewezen project FlorijnAs in Assen, een lokaal project met nationale betekenis, aangepast.

Aanmelding zevende tranche
Voor de zevende tranche van de Crisis- en herstelwet kunnen nog tot en met 31 maart 2013 projecten worden aangemeld. U kunt hierover contact opnemen via de postbus (postbus.chw@minienm.nl of telefonisch (070-4561257).

Delen Wet natuurbescherming gaan op in de Omgevingswet
Drie instrumenten uit het wetsvoorstel natuurbescherming worden nu al meegenomen en geïntegreerd in de Omgevingswet: het beheerplan voor Natura 2000-gebieden, (onderdelen van) de op te stellen natuurvisie en de vergunningsprocedure. Dat schrijft staatssecretaris Dijksma van Economische zaken in een brief aan de Tweede Kamer. Ze is van plan voor de zomer van 2013 een nota van wijziging van het wetsvoorstel natuurbescherming naar de Tweede Kamer te sturen. Het kabinet vindt een snelle behandeling van het aangepaste wetsvoorstel wenselijk, zodat het wetsvoorstel nog in 2014 van kracht zou kunnen worden. Dat is ook van belang voor de uitvoering van het bestuursakkoord natuur van rijk en provincies.
Het eindperspectief is dat de Wet natuurbescherming zal opgaan in de Omgevingswet. ‘De afstemming tussen beide wetsvoorstellen luistert nauw. De afstemming moet zeker stellen dat natuur in een vroegtijdig stadium wordt betrokken bij de besluitvorming over zaken die voor de leefomgeving relevant zijn. Ook moet de afstemming zodanig zijn dat burgers en ondernemers, ingeval naast een vergunning of ontheffing voor natuur ook een omgevingsvergunning vereist is, terecht kunnen bij één loket voor één integraal besluit’, aldus Dijksma in haar brief.

Natuur in de gemeentelijke en provinciale uitvoeringspraktijk  
Het Interprovinciaal Overleg, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en het ministerie van Economische Zaken organiseren op 25 april 2013 de werkconferentie “Natuur in de gemeentelijke en provinciale uitvoeringspraktijk”. De werkconferentie zal worden geopend door staatssecretaris . Sharon Dijksma en vindt plaats in de Jaarbeurs te Utrecht.
De conferentie is bedoeld voor medewerkers van provincies, gemeenten en regionale uitvoeringsdiensten die werken aan een goede leefomgeving én een betere vergunningverlening en handhaving van het omgevingsrecht. De bijeenkomst wordt van harte aanbevolen door het actieprogramma ‘Nu al Eenvoudig Beter’.
In deze werkconferentie staat het gemeentelijk en provinciaal loket centraal. De werkconferentie zal hoofdzakelijk bestaan uit workshops waarin concrete maatregelen en goede praktijkvoorbeelden om de uitvoeringspraktijk te versoepelen worden gepresenteerd en besproken.

Onderwerpen van de workshops:
A. effectenindicator en routeplanner
Hoe bepaal je of bij een aanvraag voor een omgevingsvergunning natuur in het geding is? Hoe lang duurt een procedure en wie zijn er bij betrokken?

B. maatregelenindicator en soortenstandaard
Aan welke maatregelen kun je denken om beschermde soorten te beschermen?

C. handreiking handhavingsplan Natura 2000 en toezichtskringen
Hoe zorg ik ervoor dat er wordt gehandhaafd daar waar de risico’s het grootst zijn? Hoe kan ik de groene handhaving effectief en efficiënt organiseren?

D. programmatische aanpak stikstof
Waar staat de programmatische aanpak stikstof (PAS) voor? Hoe kan ik het toepassen bij een aanvraag voor een omgevingsvergunning

E. generieke aanpak soortenbescherming
Hoe kan het versterken van de draagkracht van de natuur zorgen voor een soepele uitvoeringspraktijk?

Wie mee wil denken over een betere uitvoering van de natuurwetgeving in samenhang met de WABO, kan zich aanmelden bij d.c.braun@minez.nl (met opgave volledige naam en organisatie en 1e en 2e voorkeur workshop). Deelname aan de werkconferentie is gratis.

Nu al Eenvoudig Beter: aanpak praktijkknelpunten
De programmadirectie Eenvoudig Beter is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de Omgevingswet. Het actieprogramma ‘Nu al Eenvoudig Beter’ loopt vooruit op de implementatie van de wet. Dit programma inspireert de uitvoeringspraktijk met voorbeelden van inventieve inzet van bestaande regels en procedures voor eenvoudiger, sneller en beter beheren en ontwikkelen van de leefomgeving.
Een aantal activiteiten uit dit actieprogramma kan heel goed  bijdragen aan de doelstellingen van de knelpuntenaanpak (zie hier boven). In de ministeriële commissie Omgevingswet (MCO) is daarom besloten om de trajecten op elkaar aan te sluiten.
Dat zal onder meer vorm krijgen in een reeks veldexcursies/praktijkdagen die ‘Nu al Eenvoudig Beter’ het komend jaar laat uitvoeren door Platform 31 (kennisnetwerk in het stedelijk gebied) en Landwerk (kennisnetwerk in het landelijk gebied). Er zijn voorlopig acht excursies/praktijkdagen gepland. De thema’s zijn: versnellen van procedures met behoud van kwaliteit, organisch ontwikkelen binnen kaders, van vergunningsplicht naar algemene regels, flexibel bestemmen, publieke doelen –private partijen, de overheid als coach en ten slotte samenwerken achter het loket.

Op donderdag 18 april is de eerste praktijkbijeenkomst met veldexcursie met als thema vergunningverlening en planvorming in korte tijd met kwaliteitsbehoud. Vragen als ‘Hoe verkorten gemeenten de periode van vergunningverlening? En hoe houden ze de kwaliteit van de vergunningverlening daarbij overeind? En hoe werkt dat bij planvorming: is haastige spoed zelden goed? Of kan het toch sneller met evenveel kwaliteit?’ komen tijdens deze bijeenkomst aan de orde. Ervaringsdeskundigen komen hun praktijk toelichten en gaan in op vragen als: hoe organiseer je zo iets, hoe krijg je bestuurders mee in deze gedachten, wat is er voor nodig om sneller en beter te werken? Maar ook: wat zijn de valkuilen, hoe waarborg je de kwaliteit, hoe ga je met weerstand binnen het gemeentelijk apparaat om? Vervolgens toont de gemeente Boekel met een korte excursie het verschil tussen welstandsvrij bouwen en niet-welstandsvrij bouwen. Daarna wordt in groepen nagepraat over deze praktijk en welke mogelijkheden er binnen de eigen gemeente zijn om procedures te versnellen. Klik hier voor meer informatie en aanmelden.  

Eenvoudig Beter naar DGMI
De interdepartementale programmadirectie Eenvoudig Beter, die zich bezig houdt met de stelselherziening van het omgevingsrecht, ressorteert per 1 maart jl. onder het directoraat-generaal Milieu en Internationaal (DGMI) van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Voordien viel de directie onder het directoraat-generaal Ruimte en Water. ‘Niet zo’n gekke move’, vindt programmadirecteur Eenvoudig Beter Edward Stigter. ‘De directe aanleiding tot deze verschuiving was het feit dat de verantwoordelijke directeur-generaal Chris Kuijpers directeur-generaal van DGMI werd. Hij deed dit met medeneming van het dossier Omgevingswet, en dat kwam weer voort uit de wens om continuïteit in de aansturing te houden. Maar het is ook zo dat in de Omgevingswet meerdere wetten opgaan die met milieu  te maken hebben. Veel van de onderliggende wetgeving (AMvB’s) komt uit de milieuhoek. Een belangrijk uitgangspunt bij de stelselherziening is duurzaamheid en de kwaliteit van de leefomgeving. Ook wat dat betreft past omgevingsrecht dus heel goed bij het DGMI. Behalve de naam van het DG verandert er voor onszelf en voor de buitenwereld niets: we blijven een naar buiten gerichte interdepartementale programmadirectie die zich richt op verschillende domeinen en die heel veel waarde hecht aan de contacten in het veld.’

Agenda
9 april: informatiebijeenkomst Omgevingswet, Den Bosch, ‘1931’

11 april: informatiebijeenkomst Omgevingswet Rotterdam, De Doelen

16 april: informatiebijeenkomst Omgevingswet Zwolle, Nieuwe Buitensociëteit

17 april: Stad en Ruimte vakevenement voor de leefbare stad, Ede

18 april: Nu al Eenvoudig Beter praktijkbijeenkomst, Boekel

23 april: informatiebijeenkomst Omgevingswet Bussum, Spant!

25 april: natuur in de gemeentelijke- en provinciale uitvoeringspraktijk, Jaarbeurs Utrecht

 

Interessante publicaties
Op onze website zijn alle rapporten en artikelen te vinden onder ‘publicaties’.

Binnenkort verschijnt:
Rapportage ‘Wenken voor het ontslakken’
Het praktijkknelpunten-traject van het ministerie van BZK  is er voor het vlottrekken van de bouw.  ‘Nu al Eenvoudig Beter’ gaat – vooruitlopend op de Omgevingswet – voor inventieve inzet van bestaande middelen bij ontwikkeling van de leefomgeving. Een derde traject vanuit de rijksoverheid sluit hier op aan. Van het Actieteam Ontslakken gebiedsontwikkeling onder leiding van Friso de Zeeuw verschijnt binnenkort een rapportage onder de titel ‘Wenken voor het ontslakken’. Het wordt een beknopte publicatie met praktische wenken op een vijftal thema’s. Onder het kopje ’ houding en werkwijze’  staat in de conceptrapportage bijvoorbeeld: ‘De gemeenteraad beseft vaak niet hoeveel  regels ze zelf heeft vastgesteld. Een confrontatie die laat zien hoe beperkend dat in de praktijk is, kan louterend werken’. En omdat ook rijksregels soms de lokale praktijk in de weg zitten, pleit het Actieteam in zijn conceptrapportage voor een ruimere bandbreedte in het geluidbeschermingsniveau: ‘Terwijl een locatie evident zeer ‘gewenst’ en – ondanks de hogere geluidsbelasting – in trek is, krijgt een gemeente dit (vooralsnog)  niet voor elkaar. Wat beschermen we nu eigenlijk met regels die mensen niet wensen voor die situatie?’  Klik hier voor meer informatie.

Bron: Min I&M